Περίπου οι μισοί άνδρες άνω των 60 ετών έχουν Καλοήθη Υπερπλασία του Προστάτη αδένα. Οι νεότερες μελέτες αποδεικνύουν πως η καλοήθης υπερπλασία προστάτη είναι μια πάθηση η οποία ξεκινάει κατά την πέμπτη δεκαετία της ζωής των ανδρών και γίνεται αντιληπτή και συμπωματική συνήθως μετά τα 50 έτη. Με την πάροδο των χρόνων η υπερπλασία του προστάτη προοδεύει και δυσκολεύει την έξοδο των ούρων από την ουροδόχο κύστη. Ο λόγος είναι πως το αρχικό τμήμα της ουρήθρας διέρχεται του προστάτη (προστατική ουρήθρα), οπότε με την προοδευτική διόγκωση του, αυτός ασκεί πιεστικά φαινόμενα τόσο στην ουρήθρα όσο και στην ουροδόχο κύστη. Τότε αρχίζουν και τα συμπτώματα, τα καλούμενα σήμερα «συμπτώματα από το κατώτερο ουροποιητικό» .
Συμπτώματα καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη
Τα συνηθέστερα από αυτά είναι η δυσκολία στην έναρξη της ούρησης, ιδίως η πρώτη πρωινή, η μείωση στην ακτίνα των ούρων, η σταγονοειδής ούρηση, η συχνουρία, η επιτακτική ούρηση και η νυχτουρία.
Εάν η υπερπλασία του προστάτη δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, τότε δημιουργούνται με την πάροδο του χρόνου σοβαρότερα προβλήματα όπως ουρολοιμώξεις, λιθίαση της ουροδόχου κύστεως, βλάβες στα νεφρά, επισχέσεις ούρων. Σταδιακά η ουροδόχος κύστη μετατρέπεται σε κύστη «προσπαθείας» με υπερδραστηριότητα αρχικά κι ανάπτυξη ψεύδοεκκολπωμάτων και ατονία στην συνέχεια.
Ένας άνδρας με τα παραπάνω προβλήματα πρέπει να επισκεφθεί οπωσδήποτε τον Ουρολόγο, προς κλινικοεργαστηριακή διερεύνηση του Ουροποιητικού. Αυτή πραγματοποιείται με το υπερηχογράφημα του ουροποιητικού, που θα μας δώσει απεικονιστικές πληροφορίες για τον προστάτη και αν αυτός είναι υπερπλαστικός ή όχι, την ουροδόχο κύστη και τους νεφρούς. Την ουροροομετρία ροής, που εκτελείται από τον Ουρολόγο και καταδεικνύει πιθανή παθολογική ροή ούρησης που μπορεί και να οφείλεται στην υπερπλασία προστάτη. Επίσης με την δακτυλική εξέταση του προστάτη, που στην ουσία αποτελεί την κλινική του εξέταση, την μέτρηση του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) και την γενική εξέταση ούρων, που αποτελούν τον εργαστηριακό έλεγχο, συμπληρώνεται το «παζλ» της διερεύνησης. Εκτός από το PSA και την εξέταση των ούρων, που είναι μικροβιολογικές εξετάσεις, όλα τα άλλα ο Ουρολόγος Χειρουργός Σταύρος Καζαντζίδης, λόγω του εξοπλισμού που διαθέτει, τα διενεργεί στα Ιατρείο του.
Θεραπείες της Καλοήθους Υπερπλασίας του προστάτη
Η πρώτη επιλογή στη θεραπεία της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη είναι η συντηρητική αντιμετώπιση, με φάρμακα. Δυστυχώς προς το παρόν, δεν υπάρχουν φάρμακα που να «μικραίνουν» μόνιμα τον προστάτη ή να σταματούν την εξέλιξη της νόσου. Τα φάρμακα που διαθέτουμε διευκολύνουν την ούρηση και ο ασθενής βελτιώνεται ως προς τα συμπτώματά του, για όσο χρονικό διάστημα τα χρησιμοποιεί.
Η χειρουργική θεραπεία αποφασίζεται όταν τα φάρμακα δεν αρκούν ή σταματάνε να είναι αποτελεσματικά ή όταν υπάρχουν σοβαρές επιπλοκές της νόσου όπως επισχέσεις ούρων, ουρολοιμώξεις, λιθίαση της ουροδόχου κύστεως, αιματουρία προστατικής αιτιολογίας ή αποφρακτική ουροπάθεια με υδρονεφρώσεις.
Υπάρχουν πολλών ειδών επεμβάσεις για την αντιμετώπιση της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη. Η επιλογή της πιο κατάλληλης μεθόδου εξαρτάται από διάφορους παράγοντες όπως είναι το μέγεθος του προστάτη και η γενική κατάσταση υγείας του ασθενούς. Τις παρουσιάζουμε όλες, παρ΄ ότι, οι συνεχώς νεότερες τεχνικές – για τις οποίες ο Ουρολόγος Χειρουργός Σταύρος Καζαντζίδης διαθέτει πιστοποίηση εφαρμογής τους, είναι αποδεδειγμένα πιο αποτελεσματικές.
Σημειώνεται ότι σε όλες τις επεμβάσεις του προστάτη που γίνονται για την καλοήθη υπερπλασία, δεν αφαιρείται ολόκληρος ο προστάτης. Παραμένει το περίβλημά του (η προστατική κάψα). Γι’ αυτό το λόγο μπορεί να αναπτυχθεί καρκίνος του προστάτη και σε έναν χειρουργημένο άρρωστο. Επομένως η παρακολούθηση του PSA θα πρέπει να συνεχίσει να γίνεται και μετά τις επεμβάσεις αυτές, για την καλοήθη υπερπλασία.
Διουρηθρικές επεμβάσεις
Σε μικρού μεγέθους προστατικά αδενώματα προτιμώνται οι διουρηθρικές επεμβάσεις. Οι επεμβάσεις αυτές γίνονται από την ουρήθρα, χωρίς τομή του δέρματος.
- Τεχνική REZUM: Πρόκειται για μια νέα ελάχιστα επεμβατική, ενδοσκοπική μέθοδο με έγχυση ατμού στο αδένωμα του προστάτη, για την αντιμετώπιση της καλοήθους υπερπλασίας του. Δεν απαιτείται γενική αναισθησία ή νοσηλεία στην κλινική. Τα αποτελέσματα των έως τώρα κλινικών μελετών είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά και πολλά υποσχόμενα, με διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής (σχετιζόμενης με την υπερπλασία του προστάτη), άρση της απόφραξης και βελτίωση της ποιότητας της ούρησης και της καθημερινότητας των ασθενών. Δείτε αναλυτικά
- TURIS προστατεκτομή ή εξάχνωση: Η εκτομή του προστάτη γίνεται με τη χρήση διπολικής διαθερμίας (ηλεκτρικού ρεύματος) κατά την οποία το προστατικό αδένωμα εξαχνώνεται και αφαιρείται σε πολλά μικρά κομμάτια. Μετά την επέμβαση ο ασθενής φέρει ουροκαθετήρα οποίος αφαιρείται την 2η ή 3η ημέρα, όταν σταματήσει η αιματουρία. Δείτε αναλυτικά
- Laser προστατεκτομή: Μια πιο σύγχρονη μέθοδος διουρηθρικής επέμβασης του προστάτη. Στη μέθοδο αυτή αντί για διαθερμία χρησιμοποιούνται ακτίνες Laser είτε για να τεμαχίσουν τον προστάτη είτε για να τον εξαχνώσουν. Τα αποτελέσματα και των δύο μεθόδων είναι εφάμιλλα και τα ποσοστά μετεγχειρητικής ακράτειας ούρων ή στενωμάτων της ουρήθρας είναι μικρά. Η Laser προστατεκτομή πλεονεκτεί στη μικρότερη μετεγχειρητική αιμορραγία και στο μικρότερο χρόνο νοσηλείας, γι’ αυτό το λόγο και συνιστάται σε ασθενείς με σοβαρότερα προβλήματα υγείας ή με διαταραχές της πήξης του αίματος. Και με τις δύο αυτές μεθόδους υπάρχει πιθανότητα (1 με 2% το χρόνο) το αδένωμα να αναπτυχθεί ξανά και να χρειαστεί πάλι επέμβαση μετά από πολύ ή λίγο χρόνο.
- Όταν ο προστάτης είναι πολύ μεγάλος σε μέγεθος, τότε μπορεί να εφαρμοστεί η HoLEP : Holmium Laser εκπυρήνιση με την χρήση του Low Power Holmium Laser ή η ανοιχτή προστατεκτομή. Η πρώτη επέμβαση γίνεται διουρηθρικά ενώ η ανοιχτή προστατεκτομή με υπομφάλιο τομή δέρματος στο κάτω μέρος της κοιλιάς με εκπυρήνιση και στις δύο περιπτώσεις και αφαίρεση του προστατικού αδενώματος. Η HoLEP : Holmium Laser εκπυρήνιση όπως και η ανοιχτή προστατεκτομή έχουν το μειονέκτημα του μεγαλύτερου κόστους σε σύγκριση με την TURIS προστατεκτομή, ενώ οι ανοιχτές επεμβάσεις είναι σαφώς πιο «βαριές» και απαιτούν μεγαλύτερης διάρκειας νοσηλεία στην κλινική, με τον καθετήρα να παραμένει για περισσότερες ημέρες.
Επειδή όμως με τη μέθοδο TURIS μπορούμε και αφαιρούμε πλέον και μεγάλου μεγέθους προστατικά αδενώματα, η συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων αντιμετωπίζονται με αυτήν καθιστώντας την τον χρυσό κανόνα στην χειρουργική αντιμετώπιση της υπερπλασίας προστάτη.