Αίτια της στυτικής δυσλειτουργίας
- Ψυχογενή αίτια: Αποτελούν την μερίδα του λέοντος στις νεαρές ηλικίες. Ο μηχανισμός με τον οποίο αναστέλλεται η στύση είναι διπλός. Πρώτα με αναστολή του κέντρου της στύσης και κατά δεύτερο με διέγερση του συμπαθητικού και έκκριση κατεχολαμινών , αγγγειοσυσπαστικών ουσιών που παίζουν ανατρεπτικό ρόλο για την στύση. Η στυτική δυσλειτουργία ψυχογενούς αιτιολογίας, πρέπει να προσδιορίζεται νωρίς και να θεραπεύεται γιατί όσο μεγαλύτερη είναι η παραμονή του τόσο πιο δύσκολη είναι και η εκρίζωσή του. Θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί όταν βαφτίζουμε τα αίτια ως ψυχογενή, διότι διαφορετικά καταδικάζουμε έναν άνδρα σε λάθος θεραπείες, χρονοβόρες, ψυχοφθόρες και δαπανηρές. Μεταξύ των ψυχογενών αιτιών διακρίνονται η κατάθλιψη, οι ψυχώσεις, το άγχος, ο φόβος της αποτυχίας και το stress της επίδοσης. Το άγχος που μπορεί να προκαλείται από συγκεκριμένη σεξουαλική σύντροφο και τέλος τα προσωπικά χαρακτηριστικά του καθενός όπως πολιτισμικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις, ηθικές αναστολές και ξεχωριστά στοιχεία της προσωπικότητας του.
- Οργανικά αίτια: Το πέος πρακτικά αποτελεί ένα μεγάλο αγγείο, αποτελείται από τα δύο σηραγγώδη σώματα και ένα σπογγώδες σώμα της ουρήθρας. Οτιδήποτε δρα βλαπτικά στα αγγεία, κάνει κακό και πέος και κατ’ επέκταση στον στυτικό μηχανισμό. Τα ακόλουθα λοιπόν αποτελούν οργανικά αίτια πρόκλησης στυτικής δυσλειτουργίας. Η υπέρταση, τα μεταβολικά νοσήματα όπως ο σακχαρώδης διαβήτης κι η υπερλιπιδαιμία, το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή κι οι πιθανές ορμονικές διαταραχές με πτώση των επιπέδων της τεστοστερόνης συνθέτουν το μεταβολικό σύνδρομο το οποίο χαρακτηρίζεται από εμφάνιση καρδιαγγειακών προβλημάτων και στυτικής δυσλειτουργίας.
- Νευρογενή αίτια: Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια , όγκοι εγκεφάλου, κατάγματα σπονδυλικής στήλης ή οποιοδήποτε αίτιο κάκωσης νωτιαίου μυελού, κήλες μεσοσπονδύλιων δίσκων προκαλούν πρόβλημα στην αγωγή του ερεθίσματος από τον εγκέφαλο στο πέος.
- Λήψη φαρμάκων και ουσιών: Επηρεάζουν αρνητικά την στύση η χρήση αλκοόλ, ναρκωτικών ουσιών, αντιυπερτασικών, αντιαρρυθμικών, αντικαταθλιπτικών και αγχολυτικών φαρμάκων.
Διάγνωση της στυτικής δυσλειτουργίας:
Η αιτιολογία της νόσου μπορεί να προκύψει από τη συμπλήρωση των ερωτηματολογίων, τη συνέντευξη ή πρόσθετες και ειδικές διαγνωστικές εξετάσεις:
- Πλήρης αιματολογικός και βιοχημικός έλεγχος,
- Ορμονολογικός έλεγχος,
- Τriplex αγγείων πέους (ελέγχεται η βατότητα των αγγείων ώστε το αίμα μπορεί να κατέβει στο πέος και να μην υπάρχει φλεβική διαφυγή).
- Καταμέτρηση των νυκτερινών στύσεων. Διενεργείται με ειδικό μηχάνημα που το φοράει ο ασθενής για 2-3 συνεχόμενα βράδια και καταμετρώνται οι νυκτερινές στύσεις. Το μηχάνημα αυτό μετράει την διάρκεια, τον αριθμό και την σκληρότητα των στύσεων. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε με ασφάλεια να κάνουμε διαφοροδιάγνωση ψυχογενούς από οργανικής αιτιολογίας στυτική δυσλειτουργία.
Θεραπείες στυτικής δυσλειτουργίας
Σήμερα μπορούμε να πούμε πως υπάρχουν αποτελεσματικές και ασφαλείς θεραπείες. Με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές της ευρωπαϊκής ουρολογικής εταιρίας είναι τρεις οι γραμμές αντιμετώπισης:
1η γραμμή αντιμετώπισης: Ψυχοσεξουαλική θεραπεία και φάρμακα από το στόμα :
Τα φάρμακα που κυκλοφορούν εγκεκριμένα (PDE5), από τον Ε.Ο.Φ. και το υπουργείο υγείας, προκαλούν μία χάλαση των λείων μυϊκών ινών των αγγείων του πέους με αποτέλεσμα την διαστολή των αγγείων και είσοδο του αίματος στο πέος. Η δράση τους είναι εκλεκτική και μπορούν να βοηθήσουν ουσιαστικά επιτυγχάνοντας αποτελεσματική στύση στον ασθενή, με ελάχιστο σεξουαλικό ερέθισμα που όμως είναι απαραίτητο
Τα φάρμακα αυτά σε γενικές γραμμές θεωρούνται ασφαλή. Απόλυτη αντένδειξή τους είναι η συγχορήγηση τους με νιτρώδη φάρμακα. Θα πρέπει πάντα να χορηγούνται με την υπόδειξη ιατρού και την σύμφωνη γνώμη του Καρδιολόγου, ειδικά σε Στεφανιαίους ασθενείς και σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια.
2η γραμμή θεραπείας - Ενδοπεικές ενέσεις:
Πρόκειται για μικρή ποσότητα φαρμάκου που εγχέεται στα σηραγγώδη σώματα με λεπτή σύριγγα με ακόμη λεπτότερο ρύγχος (σύριγγες ινσουλίνης). Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται είναι η προσταγλανδίνη (Caverject) και το Tri-mix που αποτελείται από τριά αγγειοδιασταλτικά φάρμακα: την παπαβερίνη την προσταγλανδίνη και την φαιντολαμίνη. Οι ενδοπεικές ενέσεις έχουν καλή αποτελεσματικότητα , είναι ασφαλή φάρμακα και αποτελούν το επόμενο βήμα εάν δεν υπάρχει ανταπόκριση στα φάρμακα από το στόμα. Σε κάποιες δε περιπτώσεις νευρογενούς αιτιολογίας στυτικής δυσλειτουργίας αποτελούν και την μοναδική λύση, όπως και σε ασθενείς μετά από επεμβάσεις ριζικής προστατεκτομής κι επακόλουθης εμμένουσας στυτικής δυσλειτουργίας που δεν βελτιώνεται με τα φάρμακα από του στόματος. Μειονέκτημα αποτελεί το γεγονός πως ο ασθενής θα πρέπει να εκπαιδευτεί στην εφαρμογή τους. Οι επιπλοκές των φαρμάκων αυτών είναι ο πόνος κατά την φάση της ένεσης, το αιμάτωμα , και ο πριαπισμός , δηλαδή η παρατεταμένη επώδυνη στύση.
3η γραμμή θεραπείας – Τοποθέτηση ενδοπεικών προθέσεων
Με την επέμβαση για την ενδοπεϊκή πρόθεση, ουσιαστικά τοποθετείται ένα υδραυλικό σύστημα δύο κυλίνδρων που εμφυτεύονται στα σηραγγώδη σώματα και επικοινωνούν με ένα ρεζερβουάρ που τοποθετείται υπερηβικά (στην κοιλιά στο κάτω μέρος) και μία αντλία που διακινεί το υγρό και βρίσκεται σαν τρίτος όρχις στο όσχεο.
Το σύστημα αυτό τοποθετείται όταν αποτύχουν τα οι θεραπείες 1ης και 2ης γραμμής. Τα αποτελέσματα είναι θεαματικά και οι ασθενείς με πεϊκές προθέσεις είναι εξαιρετικά ευχαριστημένοι.
Οι επιπλοκές που μπορεί να εμφανιστούν είναι η λοίμωξη και σπανιότατα μηχανικά προβλήματα στην αντλία . Πρέπει να σημειωθεί ότι το όλο σύστημα τοποθετείται χειρουργικά και είναι μια επέμβαση που θέλει γνώσεις και εμπειρία. Το αισθητικό αποτέλεσμα είναι πολύ καλό.
